Herken
de signale
Er bestaan veel mythes en stereotypen over wie te maken krijgt met huiselijk geweld. Zo bestaat er ook geen ‘typisch’ slachtoffer. Iedereen kan te maken krijgen met huiselijk geweld. We zien wel dat vrouwen en jongvolwassenen statistisch gezien een hoger risico lopen. Slachtoffers worden in de samenleving en door de media vaak stereotiep afgeschilderd als afkomstig uit gezinnen met een lager inkomen of ‘disfunctionele’ gezinnen. De samenleving gaat er vaak vanuit dat financieel onafhankelijke, zakelijke vrouwen die slim en capabel zijn, minder kans lopen om slachtoffer te worden van huiselijk geweld. Deze schadelijke stereotypen kunnen mensen zoals Anna het zwijgen opleggen, die in stilte lijden uit schaamte of angst voor veroordeling en reputatieschade in hun privéleven of op het werk.
Anna is het slachtoffer van economisch misbruik, bedoeld om economische instabiliteit te creëren en/of haar economisch afhankelijk te maken. Economisch misbruik omvat vaak het controleren van financiën, het stelen van geld of het dwingen van iemand om schulden te maken. Het kan ook het controleren van andere middelen omvatten, zoals huisvesting, voeding en transport, evenals controle over werk en carrièreontwikkeling. Economisch misbruik komt zelden op zichzelf voor en gaat vaak gepaard met andere vormen van huiselijk geweld. Hoe kunnen we bepalen of Anna's zich bevindt in een misbruikende relatie en niet gewoon een uitdagende relatie? De belangrijkste onderscheidende factoren zijn macht en angst. Er is een machtsongelijkheid en Anna voelt zich angstig, maakt zich zorgen over de gevolgen van niet-naleving, Leo's mogelijke acties en de impact van het beëindigen van de relatie. Leo heeft de controle over Anna's financiën overgenomen, waardoor zij geen toegang meer heeft tot haar eigen geld en hij bepaalt hoe het wordt uitgegeven. Hij beperkt bijvoorbeeld haar mogelijkheid om het afscheidsfeestje van een collega bij te wonen door haar uitgaven te controleren. Hij geeft haar een wekelijkse toelage en eist dat Anna betaalbewijzen bijhoudt en haar uitgaven rechtvaardigt als ze die toelage overschrijdt. Leo vertoont ook controlerend gedrag door te dreigen dat hij haar bankkaart zal afnemen. Hoewel zijn aanbod om haar van haar werk op te halen vriendelijk lijkt, is het een verdere poging om te voorkomen dat ze het feestje bijwoont.
Huiselijk geweld is schadelijk. Anna kan last krijgen van een slechte geestelijke gezondheid, waaronder angst en depressie, en van lichamelijke gezondheidsproblemen. Anna probeert haar familiale omstandigheden geen invloed te laten hebben op haar werk. Toch kan ze het moeilijk vinden om zich op haar werk te concentreren, waardoor ze vaker fouten maakt en soms taken opnieuw moet uitvoeren. Anna kan moe of uitgeput zijn op haar werk, vooral als ze zich niet genoeg te eten kan veroorloven of lange afstanden moet lopen omdat ze geen vervoer kan betalen.
Anna probeert misschien haar gevoelens te verbergen, maar ze kan bijvoorbeeld worstelen met een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen; ze kan er ook vermoeid en angstig uitzien, of stiller en afgeleid lijken. Er kunnen andere opvallende veranderingen in Anna's gedrag zijn. Anna kan stoppen met lunchen op het werk of deelnemen aan sociale evenementen die ze voorheen graag met collega's deed. Door financiële beperkingen kan Anna minder aandacht besteden aan haar persoonlijke verzorging en kleding. Ze kan zich zorgen maken over eenvoudige financiële beslissingen, zoals of ze met het openbaar vervoer van haar werk naar huis kan gaan.